Балаларды қорғау күні қарсаңында Қазақстан Республикасы Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі «Кибер Тұмар» республикалық акциясын — цифрлық қауіпсіздікке, сауаттылыққа және оқушыларды болашақ мамандықтарымен таныстыруға арналған күнді өткізуге бастама жасайды.
Акция «Қазақстан балалары» ауқымды бастамасы шеңберінде өтеді және цифрлық мәдениетті ілгерілету және өскелең ұрпақ арасында IT-құзыреттілігін дамыту жөніндегі жүйелі жұмыстың бір бөлігі болады.
Күні бойы Қазақстанның цифрлық экожүйесінің жетекші ұйымдары — «Ұлттық ақпараттық технологиялар» АҚ, Astana Hub, «Қазақтелеком» АҚ, «Республикалық ғарыштық байланыс орталығы» АҚ, В.Г. Фесенков атындағы Астрофизика институты (АФИ), «Қазақстан Ғарыш Сапары «ҰК» АҚ, «Азаматтарға арналған үкімет» КеАҚ және басқа да ұйымдар балалар мен жасөспірімдерге өз есігін айқара ашады. Экскурсиялар мен практикалық сабақтарда оқушылар заманауи дата-орталықтардың қалай жұмыс істейтінін, цифрлық сервистердің қалай құрылатынын, интернеттің негізінде қандай технологиялар жатқанын және жасанды интеллекттің бүгінгі күні қалай дамып жатқанын көре алады.
Қонақтарға киберқауіпсіздік және цифрлық гигиена ережелері туралы айтылады, сондай-ақ телекоммуникация, бағдарламалау, ғылыми зерттеулер және стартаптар әлемінің нақты жағдайлары көрсетіледі.
Акцияның мақсаты — балаларға технология тек гаджеттер ғана емес, сонымен қатар өзін-өзі танудың, шығармашылықтың және пайдалы білімнің нақты мүмкіндіктері екенін көрсету. Цифрлық ресурстарды саналы түрде пайдалануға, жеке ақпаратты қорғауға және онлайн ортада жауапты мінез-құлықты қалыптастыруға ерекше назар аударылатын болады.
Іс-шара еліміздің әр өңірінен келген балаларды – оқушыларды, интернаттар мен әлеуметтік мекемелердің тәрбиеленушілерін біріктіреді, олар үшін цифрлық технологиялармен танысу үлкен болашаққа қадам бола алады.
Акцияның соңғы бөлігі цифрлық даму министрлігіне экскурсия болады, онда іс-шараға қатысушыларды ведомство басшылары мен ғарышкер Айдын Айымбетов қарсы алады. Балалар үшін бұл жай ғана сала өкілдерімен кездесу емес, алға жылжуға, армандауға және оқуға деген ынтаны арттырады.
«Кибер Тұмар» — цифрлық қорғаныс пен қолдаудың символы. Біз Қазақстандағы әрбір баланың технологияларды игеруге, цифрлық кеңістікте өзін сенімді және қауіпсіз сезінуге тең мүмкіндіктері болғанын қалаймыз», — деп атап өтті ұйымдастырушылар.
Мұндай акцияларды өткізу Министрліктің жастармен жұмыс және цифрлық ағарту жөніндегі ауқымды бағдарламасының бір бөлігі. Министрлік оқушылар мен жасөспірімдерге бағытталған бастамаларды жүйелі түрде жүзеге асырады.
2025 жылдың мамыр айында 9-12 сынып оқушылары арасында жасанды интеллект бойынша бірінші Республикалық олимпиада AI Olymp финалы өтті. Олимпиада жеңімпаздары оқу-жаттығу жиындарынан өтуге және Қазақстанды тамыз айында Бейжіңде өтетін ЖИ бойынша халықаралық олимпиадаға (IOAI) қатысуға мүмкіндік алады.
2024 жылы Астана алғаш рет ICPC world Finals спорттық бағдарламалау бойынша әлем чемпионатының финалын қабылдап, әлемнің түкпір-түкпірінен 142 команданы біріктірді. Алғаш рет оқушылар әлемдегі ең ірі жарыстарды бақылап қана қоймай, оларға еріктілер мен экскурсанттар ретінде қатысты. Іс-шара қорытындысы бойынша цифрлық даму министрлігі мен туризм және спорт министрлігі арасында меморандумға қол қойылды, нәтижесінде спорттық бағдарламалау Қазақстандағы басым спорт түрлерінің тізбесіне ресми түрде кірді.
Балалар мен жасөспірімдерді цифрлық қолдау саласында әлеуметтік қолдау көрсетілетін санаттағы оқушыларға ыстық тамақты атаулы түрде ұсынудың цифрлық құралы «Әлеуметтік әмиян» жобасы енгізілді. Жүйе мемлекеттік деректер негізінде жұмыс істейді, қағаз өтініштерді қажет етпейді: ата-аналар EGOV mobile арқылы хабарлама алады, ал балалар мектеп асханасында QR коды немесе биометрия арқылы тамақтанады. 2025 жылы жоба бастауыш сынып оқушыларына масштабталатын болады.
Цифрлық білім беру саласындағы негізгі бастамалардың бірі 2025 жылдың күзінде Орталық Азиядағы тұңғыш TUMO Astana орталығының ашылуы болмақ. Бұл генеративті AI, анимация, робототехника, веб-дизайн және бағдарламалауды қоса алғанда, 11 бағытты қамтитын 12-18 жас аралығындағы жасөспірімдерге арналған халықаралық тегін білім беру бағдарламасы. Орталық Alem.ai Халықаралық жасанды интеллект орталығының базасында ашылады.
